Tizi Wezzu

Si Wikipedia, tasanayt tilellit.
(Yettusmimeḍ seg Tizi Uzzu)
Tizi Wezzu


Ansa
Carte
 36°43′01″N 4°02′59″E / 36.7169°N 4.0497°E / 36.7169; 4.0497Coordinates: 36°43′01″N 4°02′59″E / 36.7169°N 4.0497°E / 36.7169; 4.0497
Awanek anayanLezzayer
TawilaytTawilayt n Tizi Wezzu
TadayraTadayra n Tizi Wezzu
Tamanaɣt n
Imezdaɣ
Teɣṛed 135 088 (2008)
• Tiineẓẓi n imezdaɣ 1 319,73 imezdaɣen/km²
Tarakalt
Tajumma 102,36 km²
Teflel 600 m
Tilisa yakked
Amekzay uglim
Code postal (fr) Suqel 15000
Izṭi akudan

Tizi Wezzu d tiɣṛemt deg usammer ugmuḍ (acerqi) n Tamurt n leqbayel. Tikwal sawalen-as medden Tamnaṭṭ n Tizi Wezzu am wakken ad xedmen tamezla ɣef tamaneɣt-is Tamdint n Tizi Wezzu.

Asideg (timella)[ẓreg | ẓreg aɣbalu]

Aẓar n wawal[ẓreg | ẓreg aɣbalu]

Tizi Wezzu d awal id yussan deg tejeǧǧigt azezzu, anda ass agi llant kra n tuddar is yessawalen Tizi Uzezzu, d'acu tugett n imezdaɣ tmurt n leqbayel ssawalen as Tizi Wezzu. Ass-a deg lkaɣedḍ nettarutt Tizi Wezzu s teqbaylit , Tizi ouzou s tefransist.

Tarakalt[ẓreg | ẓreg aɣbalu]

Tizi Wezzu tezga azal n 70 km ɣef rrif n yilel agrakal (lebher) akk-d wazal n 60 km seg Bgayet; ɣef tlisa-s ad nef seg usammer Tubiret (80 km), ɣef wegmuɣ Bgayet, Bumerdas ɣef utaram.

S Tajumma n azal n 2.958 km2 tawilayet n Tizi Wezzu tella yiwet seg timnaḍin i meqren deg tmurt n leqbayel. Aḥric ameqran n waman ttassen seg idurar n Ǧerǧer uqbel n ucercer-nsen ɣef wasif n Sbaɛu; llan deg-s watas n tifrawin am uggug n Teqṣebt (160 imelyaren n m3).

Tizi Wezzu tesɛa azal n 1.222.334 n imezdaɣ (leḥṣab n 2005) s tajumma n 2958 km²; ɣef wagi tella yiwet n temnatt yesɛan azal meqqren deg Tefriqt ugafa.

Tamdint n Tezi Wezzu d tamaneɣt n temnatt i tella; 120 000 n imezdaɣ i ɣur-es (tesɛa).

Timdinin timeqranin n twilayt n Tizi Wezzu:

Tiɣiwanin n Tizi Wezzu[ẓreg | ẓreg aɣbalu]

Llant 67 (seddist sa) n tiɣiwanin deg twilayt n Tizi Wezzu

Igemmamen n Tizi Wezzu (Lḥumet)[ẓreg | ẓreg aɣbalu]

Ad naf aṭas n yegmamen di Tizi Wezzu, maca llan kra deg-sen i yettwasnen s aṭas.

  • Annar Amellal
  • Bastos
  • Buxalfa, deg utaram
  • Buɛziz
  • Ldecra (Tizi Ufella : Adewwar Balwa).
  • Lkadi neɣ Likadi
  • Lemedduḥa
  • Les Bâtiments Bleus
  • Les Genêts
  • Ǧerǧer ( Le Djurdjura s trumit)
  • Les Tours-Villa
  • Medduḥa
  • Tamdint neɣ La Ville neɣ Lbilaǧ am i wumi qqaren zik Tizi Talemmast
  • Tarzan
  • Tala Ɛellam

Tuddar n tɣiwant n Tizi Wezzu[ẓreg | ẓreg aɣbalu]

Amezruy[ẓreg | ẓreg aɣbalu]

Seg taglest Tizi Wezzu tella daymen tettwazdeɣ s imaziɣen am isbeggen yisemis, imi deg tutlayt n leqbayel Tizi Wezzu d asemlili i d tella, deg yiwen ufus tizi, deg wayeḍ azzu; ini n uwraɣ (ddheb)akk-d ccbaḥa i dehcen n tizi, yiwet n tama ɣef tayeḍ, tazmert agi i ixelqen ayen icebḥen Tizi Wezzu.

Ulac ayen i d-iqqimen seg umezruy atrar n Tizi Wezzu, anagar kra n lebni (usali) deg ukud n Irumaniyen. Deg ukud atrar ad nef yiwen wemkan i yesɛan kra n texxamin seg lweqt n Iturkiyen; amkan agi yefka-d talalit i wmarci n Samass (sebt) akk-d yiwet temdint (teɣremt) tamectuht, tella ar tura yiwet n temdint deg At Yiraten (azal n 25 km seg Tizi) i ttwabnan deg 1850 deg ukud n Taslekt Tafransist; tamdint agi tuɣal-ed teɣremt n Tizi Wezzu n tura.

Tadamsa[ẓreg | ẓreg aɣbalu]

Tadamsa n Tizi Wezzu tettwaḥkem s tlata n igzumen ixelqen idrimen merra n tamnaṭṭ:

Tamerrit (tourisme)[ẓreg | ẓreg aɣbalu]

Idurar n Ǧerǧer akked leǧwahi-nsen llan d aɣbalu n tmerrit ameqran deg tamnaṭṭ n Tizi Wezzu imi yal aseggas ilulufen n lɣaci temsafren ɣur-es iwakken ad sɛeddin lweqt n ustaɛfu-nsen; Taddart n Tala n Yilef d imukan i iɛejben aṭas n lɣaci deg lweqt n Skii.

Imukan n taɣedweft: Ixerban n Rruman: Tigzirt (Iomnium), Taqṣebt (Rusupisir), Aẓeffun (Rosazu). Rrif n lebḥer (taftist) d ayen i ijebbden daɣen aṭas n medden di tamurt merra.

Tamguri[ẓreg | ẓreg aɣbalu]

Tella yiwet temguri tamectuḥt deg Tizi Wezzu lameɛna ur tesɛi ara tazmart meqqren ad teqneɛ aḥwaǧ n lɣaci ines.

Wigi d timetti meqqren deg Tizi Wezzu:

Tafellaḥt (Ager)[ẓreg | ẓreg aɣbalu]

Tafellaḥt (ager) mazal tella d agzum ameqran deg tudert n imezdaɣ n Tizi Wezzu am afares n zzit n uzemmur, tabexsist, tizurin atg.

Asegmi[ẓreg | ẓreg aɣbalu]

Tizi Wezzu d amkan anda tella yiwet tesdawit i meqqren deg tmurt, tasdawit n Lmulud at Maɛemer; 28,305 n inelmaden.

Aḥric ameqran n imezdaɣ n Tizi Wezzu ttmeslayen s Tamaziɣt (tutlayt n wegdud) akk-d tafransist (tutlayt tis snat).

Addal[ẓreg | ẓreg aɣbalu]

Ddabex uḍar d addal amezwaru deg tmurt n imaziɣen akken daɣen i yella deg Tizi Wezzu imi Aneɣlam n ddabex n Tizi Wezzu, Jeunesse Sportive de Kabylie neɣ JSK, d yiwen n wesrir yettwasnen deg Tefriqt merra.

Tizmilin[ẓreg | ẓreg aɣbalu]


Iseddagen & Izdayen Iberraniyen[ẓreg | ẓreg aɣbalu]