Imrabḍen irumyen

Si Wikipedia, tasanayt tilellit.
Carl Labijri

Imrabḍen irumyen ( s tutlayt tafransist : Pères Blancs ) , isem-nsen unṣib d imceggɛen n Tefriqt ( talatinit : Missionarii Africae , asezwel MAfr ) d timetti iḍefren abrid arumani akatuliki deg tudert n yal ass . Ilul-d deg 1868 ɣef ufus n umeksa n Lezzayer Carl -Martial Labijri . Xeddmen ɣef uselmed n tbibelt d uselmed nniḍen , ladɣa deg Tefriqt . Deg 2021 , llan 1428 n yiɛeggalen gar yimeɣdaden n Tefriqt seg 36 n tɣelnawin yemgaraden , qeddcen deg 2 n tmura , de 217 n yigrawen d tmettiyin .

Amezruy[ẓreg | ẓreg aɣbalu]

Adeg amezzwaru n tallit deg Maison-Carée

Yuwi-d waṭan n Kulira di 1867 deg Lezzayer aṭas n yigujilen izzayriyen , ɣef way-a  i tella tmesmunt deg Maison Carré ( lḥerrac ; deg Lezzayer ) akken ad ten-slmeden aselmed amasiḥi ; maca iswi i yellan deg wallaɣ n win i tt-ixedmen macci d aselmed ; bɣan ad rren iɛraben d yigduden n Tefriqt talemmast . Yenna Labijri i yimceggɛen-nni ines belli ilaq ad mmeslayenn s tutlayin n yigduden iɣelnawen , ad ččen tagella-nsen , ad lsen iselsa-nsen , ɣef way--a llan ttlusun am yigduden n Tefriqt n ugafa , aqenduṛ ,abernus , tacacit , yernu akken ad sbeggnen asɣan-nsen llan ttlusun tasebḥit , ddewwiren-tt ɣef umgerḍ-nsen isem n yibabaten imellalen yekka-d seg yiselsa-nsen .

Bdan yiwen deg useggas n 1868 , xedmen ammasen deg uneẓruf d tmurt n Leqbayel . Deg useggas n 1876 mmuten kraḍ n yimceggɛen yellan deg ubrid-nsen ɣer Tumbuktu . Deg 1878 , ffɣen mraw n yimceggɛen Lezzayer rran ɣer kra n temnaḍin deg tefriqt , akka am ugelmim n Bikturya