At Yexlef

Si Wikipedia, tasanayt tilellit.
At Yexlef


Ansa
Awanek anayanLezzayer
TawilaytTawilayt n Tizi Wezzu
TadayraTadayra n Wat Wizgan
TaɣiwantAt Wizgan

At Yexlef neɣ Ait Ikhlef s Tefṛansist [s Teɛṛabt (أيت يخلف)] d taddart taqbuṛt gar tudrin timenza n Lɛeṛc n At yeǧǧer, Taɣiwant n Buzgan (Tadayra n Wat Wizgan Tawilayt n Tizi Wezzu, Lezzayer).


Amezruy n At Yexlef[ẓreg | ẓreg aɣbalu]

At Yexlef d taddart i d-izggan di temnaḍt n Lɛeṛc n At Yeǧǧar, teṭṭef tiɣilt nnig u aqacuc lqern di tama u Assamar n Tiɣiwant n Buzgan (Buzgan), azal n yiwen ukilumiṭer af teẓgi n Ukeffadu, tettwassen s-iɣaṛsiwen d yimɣan. Taddart n Tizuyin ar tama u Agafa, At Mizart (At Sidi Ḥend Waɛli) uk d Iḥiṭusan ar wenẓul, taɣiwant n Buzgan ar tama umalu, Imuɣlawen uk Lqelɛa ar tama ussamar.

Azal n 1 400 imezdaɣ (Leḥsab n Ɣuct 2014) amur amuqṛan deg-sen ttidirren anda nniḍen (Taɣiwant n Tizi Wezzu, Lezzayer, di yal tama n tmurt n Lezzayer yuk di tmura lberṛani am Fṛansa. Sebɛa i derma i ttidirren dina : Imesɛuden (Messaoudene), Ibeyxiren (Belkhir), At Ɛli (Kashi ), At Ɛiciwt (Slimani), At Mesɛud (Messaoudi), At Mḥend (Mettouchi), yukk d At Rabaḥ (Rabia).

At Yexlef d taddart yuran isem-is deg umezruy, aṭṭas i d-tefka i tagrawla am aṭṭas n tuddrin nniḍen n tmurt n Iqbayliyen. Amur n ilmaẓyen i d-yekkran mgal amnakcam fkan iman-nsen d asfel i tagrawla n 1954-1962 am wid yizwarren ar umennuɣ si zik yakan (1871). Ssuq n Ttlata d yiwen yettilin yal dduṛt d anar n temlilit d umennuɣ i d-yebbin ilmazyen ad kecmen ar FLN. Taddart n At Yexlef txelleṣ-itt ɣlayet ami i tella ar tama n tagrawla, tajmilt i wid yemmuten ami ismawen nsen ttewjarden di yemmast n taddart. Taddart At Yexlef d tamenzut anda d yella uɣerbaz amenzu n temnaḍt n At ɣeǧǧer i d-tesbed Fṛansa, yezga-d azal n 500 lmitrat ɣef taddart assegas n 1898, aṭṭas i d-yettassan deg yakk tudrin-is d yazin.

Lbusṭa n Buzgan ar assa tewwi isem n taddart At Yexlef « poste d’Ait Ikhlef » deg wasmi i tt-tesbeb Fṛansa.

Timetti di taddart teqqim am zman aqbuṛ tbed yef « tajmaɛt » yas akken neǧǧa aṭṭas. Trisiti tewweḍ-d assegas n 1982, aman d lgaz kecmen ar yixxaman, annar iy ḍumman ittewhega s leqdic n ilmeẓiyen.

Aɣerbaz amenzu aqbuṛ n At Yexlef[ẓreg | ẓreg aɣbalu]

Aɣerbaz amenzu aqbuṛ n At Yexlef

Aɣerbaz n taddart n At Yexlef ger t mezwurra deg tmurt n Lzdayyer yakk ttmurt n Iqbayliyen. S beddentt i Fransisan deg assegas n 1898, zmentt deg assegas n 1957[1].

Taddukli Tadelssant n At Yexlef (ACA)[ẓreg | ẓreg aɣbalu]

Taddukli tadelssant n At Yexlef (ACA) s bddentt ilmezian n taddart deg Yebrir nu assegas 2007 akken ad zuzren idles, aḥareb mgal yer tilufa di tmetti akken ad ẓden taggmatt ger a taddart. Att-sehbibar ɣef tawenaṭṭ yakk atteẓu ayen yelhen, lemqadra di tmuɣli n yal yiwen.

Tadamsa di taddart[ẓreg | ẓreg aɣbalu]

Taddart tesɛa 3 n tḥuna, garasent yiwet teznuzu lqec (iceṭiden) :

Uggar, anda yella garassen « Maḥmud At Rabaḥ » id iqqeṭṭun su asadun-is aberkan, ama di tegrest ama deg anebdu ɣas yergel u abrid it karusin neɣ di lḥaṛs.

Tiḥuna n taddart yerned lɣaci deg ussan i muṛas anda id ttuɣalen w arraw n taddart i zedɣen anda niḍen.

Tamezgida (Ljameɛ) n Taddart[ẓreg | ẓreg aɣbalu]

Tamezgida n taddart tesɛa ccan d amuqṛan imi d arraw-is itt yesbedden s idrimen n sen akk di ɣallen n sen deg assegas n 1970. Yal yiwen y efkad tayett, yal yiwen s wacu izmer, llan wid id effkan iɣalen nsen ulla deg-iḍ, ami ur sent efkara teswiɛt akken adasen deg ass. Ljameɛ sulint deg assegas n 1973, d azamul n tebɣest akk n tegmatt, Muḥend n taddart At Mizar yeqim d-issegasen d netta id cix n Ljameɛ.

Notes et références[ẓreg | ẓreg aɣbalu]

Wali daɣen[ẓreg | ẓreg aɣbalu]

Aseɣwen n baṛa[ẓreg | ẓreg aɣbalu]

site de Ait Ikhsite de Ait Ikhleflef

SiteWeb AtYexl

Talɣa:Portail