Mmeslay:Ɛellawa Zeṛṛuqi

Le contenu de la page n’est pas pris en charge dans d’autres langues.
Si Wikipedia, tasanayt tilellit.

Tuddert-is :Tamacahut N lḥif


ilul-d deg 5 Yulylu 1915 (05 Juillet 1915) di taddart Ukerma id izgan di tɣiwant umalu laɛrec n at ɛidel, baba-s Sɣir zeṛṛuqi id yussan si taddart izeṛṛuqen leflay di laɛrec n at weɣlis, ar taddart ukerma akken ad iccix fella-sen, yemma-s ɛezzug weṛdiya (yelli-s n ukerma) zik imawlan tgamin ad gren arraw nsen ar iɣerbazen ifransisen qaren makken tɛawalen ad sefḍen isem azayri akk d ineslem baba-s n ɛellawa ur ixulef ara f wiyaḍ, netta daɣen yugi ad igger mmi-s ar dina ,i-gger-it ar timɛemert umalu (zawiya n aḥmed u yaḥya umalu) akken ad ilmed leqran akk d tutlayt taɛrabt , cwiṭ kan akka yemut γaγa-s yegra-d ɛellawa d agujil netta akk d gmas malek d yemma-s ig refden asawad ,t-rebba- d arraw- is di lḥif d lmaḥna ,

ɛellawa  yeweḍ tura 15 iseggasen di lɛemer is netta lxedma n tfelaḥt ur s tehwi ara , it ḥibi cnna, akk d tgitart is dayma deg uḍan unebdu itruḥu ar yiwen n weẓru di ṭerf n taddart akken ad icnnu akk ad ikes f ul is netta d yimdukal is [azru a d win i-seman azru n lejnun id yezgan gar taddart Ukerma akk d taddart n tizi weqdem (amalu)]

sina iruḥ ar tamdint weqbu ,sin akkin ar bgayet akken ad inadi aɣrum is , dina ig xdem d aḥefaf g yiwet n tezniqt iqqaren "rue fatima" dina daɣen ig sɛa ccix sadeq abeǧawi lqahwa , ɛellawa illa ma ad it ḥefif i yemdanen ad icennu , asmi is -d -sla sadeq abeǧawi iɛejb as sut is ḥlawen ihi ifka -y-as afud igerzen akken ad ikcem ar ubrid a n cnna seg imi ɛellawa icennu di tmeɣriwen di bgayet, g ǧiǧel, deg uqbu icnna ulla deg malu (di tameɣra n wemdakil is )

cwiṭ kan iɣli-d llaẓ f tmurt, lqaɛa ur d tak ara, lxedma ullac , medden akk luẓen, gma-s n ɛellawa t-nfat fransa ar kayan , netta ilaq ad yawi aɣrum i yemma-s, ihi iruḥ netta akk d wemdakul, is ar fransa anida ig xdem di lmina g Marseille ,lxemda n lmina teɛteb t-semsax ɛellwa innumen it beday ar iman-is yarna ur innumen ara leɛab amuqran, ur yewi ara iwanect-a dina ig ǧǧa lxedma nni iruḥ ar lpaṛi ,ixdem dina d aḥefaf , di leqhawi, ..... sina iruḥ ar Lyon anda ig xdem barman , dina issen yiwet n trumit it iɛawnen aṭas, def seggas n 1951 ɛellawa yuɣal-d ar tmurt akken ad ixṭeb yelli-s xali-s newara illan tecbaḥ teɣra yarna d yelli-s umerkanti , acu kan baba-s n taḥbibt-is yugit acku netta d acennay cnna di lweq nni d lɛib amuqran, yarna ɛellawa iznez akk taferka is-d iǧǧa baba-s ,ihi ar at twacult is ur isɛi ara ṛṛay ɛellawa ur iqdiɛ ara layas yuɣal ixeteb -d newara acḥal d abrid , akken baba-s n tina yeguma ad iḥnin fella-s iruḥ ar lqayed ben aɛli crif , icetka y-as dina id iceyeɛ ar bab as n newara inna yas as tefkeḍ yelli-k mulac ak nfuɣ ar kayan ɛellawa yuɣ newara , cwiṭ kan sɛan-d mitsen amezwaru sina akkin iwwi tawacult is ar fransa , dina itwala newara tarumit nni , ur t-qbil ara s liḥala nni ur s yehwi ara at freq argaz is akk d tayeḍ ,tuɣal-d ar tmurt tegguma at uɣal ar fransa , ɛellawa yuɣal ar fransa akk d mmi-s , ma d newara -sɛa-d yelli-s di tmurt argaz is ur ihdir ara newara truḥ ar trad n lzayer temmut d tameɣrast ɛellawa netta daɣen it ikki di trad dina di fransa , iznez akk ayen yesɛa akken aten imud i yemjuhad , Deg 17 nember 1968(17 novembre 1968) yemmut yemṭel di tmeqbert n Thiais di fransa

Abrid N Cnna :

ɣas akken ɛellawa illa iḥemmel cnna ,yrna icennu di tmeɣriwin akk d leqhawi maca ur -d yessufeɣ ara aḍebṣ ines amezwaru armi d 1948 dina id icenna snat n tezlatin yiwet s teqbaylit "telifon ṣoni ṣoni" anida id yeḥka taḥkayt is wezilin akk di lxedma n lmina, ti snat s taɛrabt "laḥbab lyum" sina issufeɣ d acḥal tasfift 1954 tabrat n taɛzizt, lbabur bu laḥwaci , yugi ad yuɣal ,yaɛceq di lbal.. 1956 a ṛebbi lfedl ik muqer, ayafrux a mmi-s n lḥer, 1959 lwajeb n wassen a rebb laḥnin ,a yagelid mulana 1963 tasekurt ,laɛlam n lzayer yet refrif ....... icnna deg seggas n 1964 di teleγision maca ullac later is ass-a

-tizlatin is akk d netta i-ten --id ittarun d netta diɣ isen-t id ixedmen aẓawan nsent -di tizlatin is iḥeku-d ayen akk isɛeda di tudert-is , tigujelt-is, lɣerba s, tayri-s, lfiraq akk d tmeṭṭut-is, tamurt is, .... -di tuder is icnna alla yiwen n duo netta akk d bahiya faraḥ di tizlit yugi ad yuɣal -ixdem aṭas akk d ɛemrawi missum -imlal acḥal d acennay,akli yaḥyaten, kamal ḥamadi, kedouǧa,........

Kra N Tizlatin is:

Tabrat n taɛzizt Lbabur bu laḥwaci Yugi ad yuɣal Yaɛceq di lbal.. A ṛebbi lfedl ik muqer Ayafrux a mmi-s n lḥer Lwajeb n wassen A rebb laḥnin , A yagelid mulana Tasekurt , laɛlam n lzayer yet refrif Yemma yemma Yeli-s N Tmurt