Agadir

Si Wikipedia, tasanayt tilellit.
Agadir
ⴰⴳⴰⴷⵉⵔ (shi)


Ansa
Carte
 30°25′17″N 9°34′59″W / 30.4214°N 9.5831°W / 30.4214; -9.5831Coordinates: 30°25′17″N 9°34′59″W / 30.4214°N 9.5831°W / 30.4214; -9.5831
Tageldawt tamendawantLmerruk
Tama n UmeṛṛukSus-Massa
Préfecture (fr) SuqelAgadir Ida-Outanane (fr) Suqel
Tamanaɣt n
Imezdaɣ
Teɣṛed 538 000 (2023)
Azedduɣ 105 057 (2014)
Tarakalt
Teflel 74 m
Asefk amazray
Asnulfu 1505
Événement clé (fr) Suqel
Tuddsa tasertayt
• Aɣella aslekman Aziz Akhannouch (fr) Suqel (24 Ctember 2021)
Amekzay uglim
Izṭi akudan
Nniḍen

Tansa n web agadir.ma

Agadir (neɣ Agadir n yiɣil neɣ Agadir n yiɣiṛ) d tadmint tamuqrant tezga-d deg utaram n Merruk di tasga n Sus. Imezdaɣen-ines ttmeslayen aṭas s tmaziɣt tacelḥit ar wass-a.

Tella Agadir g 508 km g unẓul n Anfa ( Tigemmi tumlilt ) , d 173 km i Mugadur , d 235 km i Amurakuc .

Ugar n 421 844 n medden zedɣen g Agadir , d ugar n 600 599 n medden zedɣen g Agadir - Ida utanan . Kṛaḍ n tutlayin ad sawalen imezdaɣen n Agadir : Tamaziɣt ( tacelḥit ) , Taɛrabt ( Darija ) , Tafrasist

Ar neqqar imezdaɣen n Agadir " Agadiriyin " s teɛrabt , d " Ait Ugadir " s tamaziɣt .

Tarakalt[ẓreg | ẓreg aɣbalu]

Tiɣiwanin tinaragin n Agadir
Tamraɣt
Awrir­
Agaraw Aṭlasi Agadir Drarga
Dceyra
Inezggan

Anezwi[ẓreg | ẓreg aɣbalu]

Agadir
Ayyur Yennayer Furar Meɣres Brir Mayu Yunyu Yulyu Ɣuct Ctember Tuber Wember Jember
Aklis n leḥma 32 31 36 39 45 46 49 48 45 39 37 32
Aklis n uṣemmiḍ -2 3 5 7 9 10 12 13 8 5 2 0

Aẓar n wawal[ẓreg | ẓreg aɣbalu]

Awal-agi ugadir yella zik di teqbaylit, maca ass-a, uɣalen Leqbayel ur t-ssexdamen ara aṭas, d acu kan, mazal yella yiwen n wemḍiq di Tmurt n Leqbayel qqaren-as "Agadir", yernu amḍiq-agi d lexla. Dɣa "agadir" anamek-is deg Yiwaḍiyen "amkan ibedden, ur neqɛid ara" (pente assez raide mais par où on peut passer), meḥsub, mi ara yili ufellaḥ la ikerrez, mi yewweḍ s agadir, ad yuɣal, acku dinna ur yeqɛid ara lḥal, akal maci d agdis i wakken ad tɛeddi deg-s tgersa. D acu kan, anamek aqdim n wawal-a netta d "aɣrab" (lḥiḍ), dɣa ɣef leḥsab n Salem Caker (Lybica), "agadir" ad yili yekka-d seg wawal afniq (phenicien), u nezmer diɣ ad t-nesseqreb s awal n taɛrabt "ǧidar" (= aɣrab, lḥiḍ). Dɣa, yezmer lḥal ad tili temdint-agi n Ugadir, di Merruk, semman-as ɣef leḥsab n wakal-nni yellan dinna, uqbel ma tettwabna, neɣ diɣ, yezmer lḥal ad tili tesɛa zik-nni iɣerban (leḥyuḍ) i d-yezzin fell-as, dɣa semman-as fell-asen.

Agadir Ufella[ẓreg | ẓreg aɣbalu]

Agadir Ufella (s taɛrabt : القصبة , Al-Qasbah ) d yiwen agmam iqburen g tamdint n Agadir .

G adrar n Agadir ufella iturra g-is s taɛrabt : الله الوطن الملك (Allah, al-watan, al-malik), « Akuc, Amur, Agellid ».

Igmamen[ẓreg | ẓreg aɣbalu]

  • Tuẓumt n lmdint
  • Ɣur ilel
  • Amsernat
    Agadir
  • Talborjt tamaynut
  • Yacec
  • Butcakkat
  • Swisse
  • Funty
  • Caraf
  • Daxla
  • Al-Huda
  • Ḥay Muḥammadi
  • Adrar
  • Tikiwin
  • Massira
  • Tilila
  • Ben Sergaw
  • Islan
  • Anza
  • Taddart ...