Tamnekda tabizanṭit
![]() | |||||
---|---|---|---|---|---|
Βασιλεία Ῥωμαίων (grc) | |||||
| |||||
Yettusemma ɣef | Taqeṣṭenṭinit | ||||
Ansa | |||||
| |||||
Tamanaɣt | Taqeṣṭenṭinit | ||||
Imezdaɣ | |||||
Teɣṛed | 17 000 000 (300) | ||||
Tutlayt tunṣibt |
latin médiéval (fr) ![]() grec médiéval (fr) ![]() | ||||
Ddin | Tamasiḥit | ||||
Tarakalt | |||||
Amur seg |
Tamnekda Tarumanit d Medieval Rome (en) ![]() | ||||
Tilisa yakked | |||||
Asefk amazray | |||||
Yezwar-it |
Tamnekda Tarumanit d Empire romain d'Occident (fr) ![]() | ||||
Asnulfu | 17 Yennayer 395 | ||||
Aselyem | 29 Mayyu 1453 | ||||
Yeḍfer-it |
émirat de Crète (fr) ![]() ![]() ![]() | ||||
Tuddsa tasertayt | |||||
Anagraw asertay |
tageldawt tamagdezt d Dominat (fr) ![]() | ||||
• Chef d'État (fr) ![]() |
empereur byzantin (fr) ![]() | ||||
Tadamsa | |||||
Tadrimt |
solidus (fr) ![]() |
Tamnekda tabizanṭit neɣ Tamnekda Tarumanit n usamer, d uzgan usamer n Tamnekda Tarumanit i yeddren alef n yiseggasen deffir uzgen n umalu. Tamnekda tabizanṭit tebda deffir tebḍud n Tamnekda Tarumanit n Theodosius Amezwaru deg 395 gar sin warraw-is[1]. Syin akin, teɣli-d deg tgeldiwin yemgerraden, ɣer taggara teɣli-d ɣef yifassen n Yiṭerkiyen Iɛetmaniyen deg 1453[2].
Amezruy
[ẓreg | ẓreg aɣbalu]Amezruy n Tgelda Tabizantit, yeṭṭef tallit n wugar n 1000 n yiseggasen, yesɛa laṣel-is deg usbedd n Tamnekda tatumanit. Deg umezruy abizanti llant sin n yizemza yesɛan azal, tin n 330; lsas n tamanaɣt-is Taqeṣṭenṭinit, ed tis n 395; tebḍud n Tamnekda Tarumanit ɣef snat n temnekdiwin.
Amezruy abizanṭi yezmer ad yettwabḍu sɣur yinmezrayen n wass-a deg tlata n talliyen timeqqranin :
- tin n Tamnekda Taṛumit n Usamer (neɣ tallit « tabizantit taqburt ») seg lqern wis 4 a lqern wis 7, d tin i yeṭṭfen ṣifat tiklasikiyin n Tamnekda Tarumanit ;
- tallit n « tabizantit talemmast » seg lqern wis 7 ar lqern wis 12, asmi Tamnekda Tabizanṭit i d-tesnulfa ṣifat-ines ;
- tallit « tabizantit taneggarut » seg lqern wis 13 ar lqern wis 15 : ttwaṭṭfen seg wakk timnaḍin, d Tamnekda tuɣal d tazmert tameẓyant uqbel ma teɣli-d d uwanak.
Tizmilin
[ẓreg | ẓreg aɣbalu]- ↑
BYZANCE L'Empire byzantin, deg universalis.fr.
- ↑ (en) Byzantine Empire, deg britannica.com.