Ini

Si Wikipedia, tasanayt tilellit.
(Yettusmimeḍ seg Llun)
Ikeryan n teɣmiwin.

Ini neɣ Llun neɣ daɣen Nnul, (asget : initen; lenwan neɣ nnwal), d wsef n yal lḥaǧa tezmer ad temgarad s uɣmayan (hue), asfijjej (lightness) ed lufa n tiɣmi (saturation)[1]. Deg tasengama ini icudd ɣer ufaw aliktrudker akk yesɛan tezɣi n lmuja-s ibanen s tiṭṭawin n amdan[1].

Initen s taqbaylit[ẓreg | ẓreg aɣbalu]

Ini (asget : initen), d awal s tamaziɣt yekka-d seg tatergit, deg aṭas n timnaḍin n Tamurt n Leqbayel ini qqaren-as llun neɣ nnul neɣ daɣen ṣṣifa[2].

S taqbaylit, sin-a initen (, ) qqaren-s deg sin : Azegzaw, llan daɣen yismawen nniḍen n tseddi ɣef yiɣmayanen n sin initen-nni. Laṣel n ismawen n initen deg taqbaylit yekka-d seg tamaziɣt (em awraɣ, azeggʷaγ, azegzaw, amellal, aberkan, adal, azegza, aras), tazzayrit (em aḥcayci, ajenjaṛi, amidadi, anili, aqehwi, aweṛdi, axuxi, aẓeṛqaq, aɛennabi) ed seg tafrensist (em aṛuẓi, aranği)[2].

Initen s taqbaylit[3],[2]
Ini s taqbaylit (amalay) Unti-is Isem-is s tarumit
Tamellalt Blanc
  Iɣiɣden / Aɣiɣdi
Tiɣiɣden / Taɣiɣdit Gris cendre
Taberkant Noir
  Aqehwi

Aras (qqaren-d af uglim)

Taqehwit

Tarast (qqaren-d af uglim)

Marron
  Aɣelmi
Taɣelmit Marron clair
  Aɛennabi
Taɛennabit Grenat / Rouge des piments
  Axuxi
Taxuxit Rose pêche
  Aṛuẓi / Aweṛdi
Taṛuẓit Rose clair
Tazeggʷaγt Rouge
  Tarubya
Tarubya Rouge garance

/ Aranği

Tačinawit / Taranğit Orange
  Awraɣ
Tawṛaγt Jaune
  Ilimi
Tilimit Jaune citron
  Ansaw
Tansawt Vert du Tansawt
  Azegzaw
Tazegzawt Vert
  Aḥcayci
Taḥcaycit Vert herbe
  Adal
Tadalt Vert mousse / Vert algues
  Ajenjaṛi
Tajenjaṛit Vert de gris
  Igenni
Tigennit Bleu ciel
  Azegzaw / Amidadi

Aẓeṛqaq (af yiwen akked tiṭṭawin tizegzawin)

Tazegzawt / Tamidadit

Taẓeṛqaqt (af yiwet akked tiṭṭawin tizegzawin)

Bleu
  Inili
Tinilit Bleu indigo
  Azegza
Tazegzat Bleu nuit
  Amidadi / Abiuli
Tamidadit / Tabiulit Violet

Tizmilin[ẓreg | ẓreg aɣbalu]

  1. 1,0 et 1,1 (en) colour, deg britannica.com.
  2. 2,0 2,1 et 2,2 azday s tafransist Idir Ghermah, Le vocabulaire des couleurs en kabyle, analyse linguistique, Université Mouloud Mammeri de Tizi-Ouzou, Mémoire de Magister 25 mayyu 2008, (taɣuṛi [pdf]), tawṛiqt 54-73, 145-148 ed 247-249.
  3. (en) Colors, deg polyglotclub.com.