At Ḥemmad
![]() | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
Ansa | |||||
| |||||
Tamanaɣt | Taqliɛt n At Ḥemmad d Bgayet | ||||
Imezdaɣ | |||||
Tutlayt tunṣibt |
Tutlayin timaziɣin Taɛrabt mozarabe (fr) ![]() | ||||
Ddin | Tineslemt | ||||
Asefk amazray | |||||
Yezwar-it |
Califat fatimide (fr) ![]() | ||||
Asnulfu | 1014 (Grégorien) | ||||
Aselyem | 1152 (Grégorien) | ||||
Yeḍfer-it | Imweḥḥden | ||||
Tuddsa tasertayt | |||||
Anagraw asertay | Tageldawt | ||||
Tadamsa | |||||
Tadrimt | adinar |
At Ḥemmad, neɣ Iḥemmadiyen, d yiwet n twacult tamaziɣt n tallit talemmast. Isem-nsen yekka-d seg umaraw-nsen amezwaru, Ḥemmad, ay yeddren deg leqrun wis 10 d wis 11 mbeɛd Ɛisa (Slam n Ṛebbi fell-as). Deg useggas n 973, d Imaziɣen n Ikutamen ed Yeẓnagen ay iɛawnen tawacult n yigelliden Ifaṭimiyen, yellan deg Tunes, akken ad nnaɣen mgal n Yiɛebbasiyen yellan deg Maṣer. Asmi ttwarnan Yiɛebbasiyen, yefka Lmuɛezz, agellid afaṭimi n Tunes, i Buluɣin Uziri adabu, n Tmazɣa seg Tunes alammi d talemmast n Tmurt n Ldzayer. Imir-n ay yerra Buluɣin tamdint n Ldzayer d tamaneɣt i tgeldit-is : imir-n ay d-tlul twacult n yigelliden Iziriyen.
Amennuɣ mgal Banu Hilal[ẓreg | ẓreg aɣbalu]
Yuɣ lḥal, deg tallit-nni, timura n Tmazɣa, imi ur jhident ara, zgant ttidirent ddaw leɛnaya n tgeldiyin timeqqranin n Wegmuḍ. Tageldit n Yibadisen, yellan naqal s ddaw n tmaɣda n Yifaṭimiyen n Maṣer, qqlen s ddaw tin n Yiɛebbasiyen n Beɣdad. D ayen ay yesserfan aṭas axlif n Yifaṭimiyen n Teqahirt. Akken ad iɛaqeb Ibadisen, yuzen-asen-d tiqbilin taɛṛabin n Banu Hilal akken ad asen-d-kecmen tamurt, ad asen-tt-rwin.
Asmi yemmut Ḥemmad deg 1028, d mmi-s, Lqayed, ay yulin s amkan-is. Yemɛawan ed ugellid n Tunes akken ad nnaɣen mgal n Yihilaliyen. Asmi yemmut Lqayed deg useggas n 1054, yexlef-it-id mmi-s, Muḥsen. D acu kan, imi aṭas ay t-ikeṛhen, ur d-zzin ara fell-as ttesɛa wagguren, yenɣa-t mmi-s n ɛemmi-s, Buluɣin Umḥemmed. Bdan sakin Yihilaliyen, ay d-yettwaznen deg tazwara ɣer Tunes, ad d-ttaẓen cwiṭ, cwiṭ s ataram armi ay d-kecmen tamurt n Yiḥemmadiyen
Tadinastit[ẓreg | ẓreg aɣbalu]
- Ḥemmad Ubuluɣin, 1014–1028
- Lqayed Uḥemmad, 1028–1045
- Muḥsen Welqayed, 1045–1046
- Buluɣin Umḥend, 1046–1062
- Naṣer Walennas, 1062–1088
- Menṣur Wenaṣer, 1088–1104
- Badis Umenṣur, 1104
- Ɛebdeleɛziz Umenṣur, 1104–1121
- Yeḥya Uɛebdeleɛziz, 1121–1152