Tutlayt taẓnagt

Si Wikipedia, tasanayt tilellit.
(Yettusmimeḍ seg Zenaga)
Taẓnagt
Tuḍḍungiyya
Aẓaran deg Muriṭanya, Senegal
Tamnaḍt Mederdra
At tutlayt tayemmat
200 (2013)[1]
Addad amaddud
Recognised minority language in
Ingalen n tutlayt
ISO 639-2 zen
ISO 639-3 zen
Glottolog zena1248[2]

Taẓnagt (isem aẓaṛan: Taẓẓungiyya[3]) d tutlayt Tamaziɣt tutrimin ay tt-ttmeslayen deg wenẓul-utaram n Muritanya, Taznagt d yiwet n tutlayt yettwaggzen s ungar acku amdan n ifganen yettmeslayen yis ur yugar ara 3000 n ifganen. Dɣa zik tmurt n Muriṭanya tella tettmeslay yakk s tutlayt-a send n unekcum n iserɣinen (aɛraben) n Banu Dlim deg umsenɣa n Car Buba deg useggas n 1644.

Imsiwelan n Teẓnagt[ẓreg | ẓreg aɣbalu]

  • Tacumce ("Tasemmusa"): 4600
  • D-abu-djhes (Tacelḥit.: Id-aw-Laḥṣen): 5000
  • Gumǧeǧen (Tacelḥit: Ikumlilen): 700
  • Tandɣa: 3000

Ass-agi ttmeslayen ala 1.900 imdanen s Teẓnagt.

Tantaliwin di Teẓnagt[ẓreg | ẓreg aɣbalu]

Deg Kamal n At Ẓerrad (2004: 15) ad nmuqel i yellan aṭas gar tentaliwin n Teẓnagt. Deg umedya ad naf :

! Id ab Lahsen Tandɣa Ubli
"sew" ecbi acbu acbò
"erẓ" arthi arthu arthu
"sebbw" athmug ahmuk ahmuka

Ayen yuran af Teẓnagt[ẓreg | ẓreg aɣbalu]

  • Al-Chennafi M. & Norris H. T., "How the Hassaniyya vernacular of Mauritania supplanted Zenaga" - The Maghreb-Review 76 (5-6), 1981. pp : 77-78.
  • Basset, André. 1933b. 'Note sur les parlers zenaga'. In Bull. Com. et. hist. sc. A.O.F., 319-32.
  • Basset, René. 1909. Mission au Senegal. Bulletin de correspondance africaine 39. Paris: Leroux.
  • Cohen, David & Catherine Taine-Cheikh. 2000. "À propos du zénaga. Vocalisme et morphologie verbale en berbère". Bulletin de la Société de linguistique de Paris XCV/1, pp. 267-319.
  • Dubié, P. (1940). "L'îlot berbérophone de Mauritanie", Bull. IFAN, 2, 315-325.
  • Faidherbe, Louis L. 1877. Le Zénaga des tribus Senegalaises. Paris. Testo in pdf (sito BNF di Parigi)
  • Kossmann, Maarten. 2001. "L’origine du vocalisme en zénaga de Mauritanie", in: Ibriszimow, Dymitr & Rainer Vossen (eds.). Etudes berbères. Actes du « 1. *Bayreuth-Frankfurter Kolloquium zur Berberologie » (Frankfurter Afrikanistische Blätter, 13.), Köln : Rüdiger Köppe, pp. 83-95
  • Kossmann, Maarten. 2001. "The Origin of the Glottal Stop in Zenaga and its Reflexes in the other Berber Languages". Afrika und Übersee 84, pp. 61-100.
  • Masqueray, Emile. 1879. "Comparaison d’un vocabulaire des Zenaga avec les vocabulaires correspondants des dialectes Chawia et des Beni Mzab". Archives des missions scientifiques et litteraires 3/5: 473-533.
  • Naït-Zerrad, Kamal. 2004. Linguistique berbère et applications, Paris, L'Harmattan. (ISBN 2-7475-7263-3)
  • Nicholas, Francis. 1953. La langue berbère de Mauritanie, Dakar, mémoire de l'IFAN, n° 33.
  • Taine-Cheikh, Catherine. 1999. "Le zénaga de Mauritanie à la lumière du berbère commun", in: Lamberti, Marcello & Livia Tonelli (éds.). Afroasiatica Tergestina. Papers from the 9th Italian Meeting of Afro-Asiatic (Hamito-Semitic) Linguistics, Trieste, April 23-24, 1998 - Contributi presentati al 9º Incontro di Linguistica Afroasiatica (Camito-Semitica), Trieste, 23-24 aprile 1998. Padova: UNIPRESS, pp. 299-324 (ISBN 88-8098-107-2).
  • Taine-Cheikh, Catherine. 2002. "Morphologie et morphogenèse des diminutifs en zénaga (berbère de Mauritanie)", in: Nait-Zerrad, Kamal (éd.). Articles de linguistique berbère. Mémorial Werner Vycichl. Paris : L'Harmattan, pp. 427-454 (ISBN 2-7475-2706-9)
  • Taine-Cheikh, Catherine. 2003. "L'adjectif et la conjugation suffixale en berbère", in: Lentin, Jérôme & Antoine Lonnet (eds.), Mélanges David Cohen. Études sur le langage, les langues, les dialectes, les littératures, offertes par ses élèves, ses collègues, ses amis. Paris : Maisonneuve & Larose, pp. 661-674 (ISBN 2-7068-1674-0)
  • Taine-Cheikh, Catherine. 2004. "Les verbes à finale laryngale en zénaga", in: Nait-Zerrad, Kamal, Rainer Vossen & Dymitr Ibriszimow (eds.). Nouvelles études berbères. Le verbe et autres articles. Actes du “2. Bayreuth-Frankfurter Kolloquium zur Berberologie”. Köln: Rüdiger Köppe Verlag, pp. 171-190 (ISBN 3-89645-387-4)
  • Taine-Cheikh, Catherine. 2008. Dictionnaire zénaga-français Köln: Rüdiger Köppe Verlag (ISBN 978-3-89645-399-0)
  • Taine-Cheikh, Catherine. 2009. "L'aoriste en zénaga", in: Chaker, S., A. Mettouchi & G. Philippson (eds.). Études de phonétique et linguistique berbères. Hommage à Naïma Louali (1961-2005), Louvain: Peeters, pp. 243-261 (ISBN 978-90-429-2246-4)
Tamaziɣt
Muritanya : Taẓnagt - Merruk : Tarifit | Tamaziɣt | Tasusit | Taznagt n Srayr | Tamaziɣt tudayt | Taɣumarit - Lezzayer : Taqbaylit | Tacawit | Tumẓabt | Teggargrent | Tacenwit | Iɣermawen | Tagurart - Tunes : Tasendit | Tajerbit | Tamaẓret | Dwiret - Libya : Tanfust | Twillult | Taɣdimest | Ɣat | Tasuknit | aɣarmi | Tawilant | Tazuregt - Miẓra : Isiwan - Aneẓruf : Tamahaq | Tetserret | Tayiṛt | Tawellemt | Tamaceqt - Tigzirin Tiknariyin : † Tagwanect
  1. Taẓnagt at Ethnologue (19th ed., 2016)
  2. Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2017). "Zenaga". Glottolog 3.0. Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History.
  3. Catherine Taine-Cheikh. Dictionnaire français–zénaga (berbère de Mauritanie) : Avec renvois au classement par racines du Dictionnaire zénaga–français. Rüdiger Köppe Verlag, 326 p., 2010, Berber Studies vol. 27, Harry Stroomer.